ایلان ماسک، مالک xAI، در کنفرانس سالانه Baron Capital اعلام کرد که نسخه بعدی مدل هوش مصنوعی این شرکت، گراک 5، عملکردی فراتر از تمامی رقبا خواهد داشت. با این حال، برخلاف پیشبینیهای قبلی مبنی بر عرضه تا پایان ۲۰۲۵، انتشار این مدل به سهماهه اول سال ۲۰۲۶ موکول شده است. ماسک در این کنفرانس گفت: «گراک 5 از هر نظر و بدون استثنا، با اختلاف قابل توجه، هوشمندترین هوش مصنوعی جهان خواهد بود.»
به گفته مالک xAI، گراک 5 با داشتن ۶ تریلیون پارامتر، تقریباً دو برابر نسخه پیشین خود یعنی گراک 4، ظرفیت پردازشی خواهد داشت. این افزایش پارامترها باعث میشود که مدل جدید سریعتر، دقیقتر و توانمندتر از قبل باشد. ماسک همچنین اشاره کرد که احتمال دارد گراک 5 به سطح هوش انسانی نزدیک شود و در حال حاضر تیم xAI روی آموزش ربات برای استفاده بهتر از ابزارها تمرکز کرده است؛ از جمله توانایی انجام جستجوهای پیچیده اینترنتی و درک محتوای ویدیویی.
تأخیر در عرضه گراک 5 نشان میدهد حتی شرکتهای پیشرو در هوش مصنوعی نیز با چالشهای فنی و عملیاتی بزرگی روبهرو هستند. وعده افزایش ظرفیت تا ۶ تریلیون پارامتر و توانایی نزدیک شدن به سطح هوش انسانی، چشماندازی جسورانه و هیجانانگیز است، اما تجربه نشان داده که تحقق این سطح از هوش مصنوعی مستلزم آزمون و خطا و زمان قابل توجه است. با این حال، اگر xAI بتواند وعدههای ماسک را عملی کند، گراک 5 میتواند جایگاهی برجسته در رقابت با بزرگترین مدلهای جهان پیدا کند و استانداردهای جدیدی برای هوش مصنوعی تعیین کند.
گراک 5؛ هوش مصنوعی چندوجهی با ادراک شبیه انسان
ایلان ماسک اعلام کرده است که گراک 5 طوری طراحی خواهد شد که گویی «ادراک» دارد. این مدل هوش مصنوعی با ۶ تریلیون پارامتر، تراکم هوشی به مراتب بیشتری نسبت به گراک 4 ارائه میدهد و از نظر توان پردازشی به ازای هر گیگابایت داده، وضعیت بسیار برتری خواهد داشت. علاوه بر این، گراک 5 بهطور ذاتی چندوجهی است و قادر خواهد بود همزمان با متن، تصویر، ویدیو و صدا تعامل کند و درک جامعی از محتوا داشته باشد.
ماسک در توضیح چالشهای توسعه چنین مدلی گفت که موفقیت هوش مصنوعی به چند عامل کلیدی بستگی دارد: جذب استعدادهای برجسته و فراهمکردن سختافزارهای قدرتمند. یکی از بزرگترین دیتاسنترهای xAI در ممفیس، آمریکا واقع شده و در حال حاضر حدود ۲۰۰ هزار واحد پردازش گرافیکی دارد؛ با این حال، هدف شرکت رسیدن به یک میلیون واحد پردازشگر در همین مرکز است. بر اساس گزارش بلومبرگ در ژوئن، هزینههای ماهانه xAI به حدود ۱ میلیارد دلار رسیده است؛ رقمی که نشاندهنده مقیاس عظیم تلاشهای این شرکت برای پیشبرد هوش مصنوعی است.
گراک 5 نه تنها نشاندهنده جهشی بزرگ در پردازش و توان هوش مصنوعی است، بلکه به وضوح مسیر آینده AI را هم مشخص میکند: مدلهایی چندوجهی که میتوانند اطلاعات چندرسانهای را همزمان تحلیل کنند و تواناییهای نزدیک به ادراک انسانی داشته باشند. با این حال، چنین جاهطلبیای هزینه و زیرساخت عظیمی میطلبد و حتی بزرگترین شرکتها هم برای تحقق این سطح از هوش مصنوعی باید منابع مالی، سختافزاری و انسانی گستردهای اختصاص دهند. اگر xAI بتواند این برنامه را عملی کند، گراک 5 میتواند نقطه عطفی در تاریخ هوش مصنوعی باشد.