بسیاری از ما تاکنون گمان میکردیم که اینتل ۴۰۰۴ نخستین ریزپردازنده جهان بوده است، اما تحقیقات تازه نشان میدهد که واقعیت کمی متفاوت است: اولین ریزپردازنده واقعی جهان MP944 نام دارد و در جنگندههای F-14 تامکت نیروی دریایی آمریکا بهکار گرفته شده بود.
به گزارش Tom's Hardware، هرچند اینتل ۴۰۰۴ نقش تاریخی و بیچونوچرا در توسعه کامپیوترهای شخصی و صنعتی ایفا کرد، اما اگر تراشه MP944 برای بیش از دو دهه مخفی نمیماند، شاید مسیر صنعت کامپیوتر و فناوریهای مرتبط به شکل دیگری رقم میخورد. اطلاعات مربوط به MP944 تا سال ۱۹۹۸ در زمره طبقهبندیهای محرمانه نظامی باقی مانده بود و جزئیات آن بهطور عمومی در دسترس نبود.
این تراشه توسط تیمی متشکل از حدود ۲۵ مهندس به رهبری استیو گلر و ری هولت و طی یک پروژه دو ساله طراحی شد. MP944 در ژوئن ۱۹۷۰ وارد سامانه پرواز و کنترل F-14 شد؛ یعنی بیش از یک سال قبل از عرضه اینتل ۴۰۰۴ در نوامبر ۱۹۷۱. این پردازنده، بخشی از یک سیستم شش تراشهای بود که محاسبات لحظهای پارامترهای پروازی مانند ارتفاع، سرعت و عدد ماخ را انجام میداد و یکی از کلیدیترین نوآوریها برای عملکرد سیستم بالهای متحرک تامکت به شمار میرفت.
داستان MP944 نشان میدهد که تاریخ فناوری همیشه به آنچه عمومی شده محدود نمیشود. بسیاری از پیشرفتهای مهم، ابتدا در سایه محرمانگیهای نظامی یا صنعتی شکل میگیرند و بعد از سالها به عموم معرفی میشوند. اگر MP944 زودتر شناخته میشد، شاید تصور ما از تاریخچه ریزپردازندهها و حتی مسیر تکامل کامپیوترهای شخصی متفاوت بود. این موضوع همچنین یادآور اهمیت پروژههای نظامی در پیشبرد فناوریهای حیاتی و نقشی است که چنین پروژههایی در شکلدهی نوآوریهای مدرن دارند.
MP944؛ ریزپردازندهای سریعتر و مقاومتر از اینتل ۴۰۰۴
پردازنده MP944 نهتنها قبل از اینتل ۴۰۰۴ وارد بازار شد، بلکه عملکردی بسیار برتر نیز داشت. بر اساس اطلاعاتی که یک محقق گوگل در ایکس به اشتراک گذاشته است، این میکروپردازنده میتوانست تا ۸ برابر سریعتر از اینتل ۴۰۰۴ عمل کند. MP944 با فرکانس ۳۷۵ کیلوهرتز قادر بود ۹۳۷۵ دستور در ثانیه پردازش کند و همچنین در دماهای بسیار شدید بین -۵۵ تا +۱۲۵ درجه سانتیگراد بهطور پایدار کار کند.
یکی از ویژگیهای برجسته این پردازنده، سیستم خودآزمایی و سوئیچ سریع آن بود؛ اگر خطایی شناسایی میشد، MP944 میتوانست در کمتر از ۱/۱۸ ثانیه به یک واحد پشتیبان کاملاً مشابه منتقل شود و عملکرد بدون وقفه ادامه یابد. جزئیات فنی این پردازنده ابتدا در مقالهای توسط ری هولت در سال ۱۹۷۱ منتشر نشد و در سال ۱۹۸۵ نیز انتشار آن دوباره رد شد؛ اما نهایتاً در سال ۱۹۹۸، اطلاعات MP944 از حالت طبقهبندی خارج و برای عموم قابل دسترس شد.
MP944 نمونهای است که نشان میدهد بسیاری از فناوریهای پیشرفته که بعدها شهرت جهانی یافتند، در واقع سالها قبل از عموم مردم و رسانهها در پروژههای نظامی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار گرفتهاند. سرعت بالا، پایداری در شرایط سخت و سیستم سوئیچ سریع، MP944 را فراتر از یک ریزپردازنده معمولی قرار داده و نشان میدهد که نوآوریهای واقعی گاهی در سایه و محرمانه شکل میگیرند، پیش از آن که تاریخ رسمی آنها را بشناسد. این واقعیت، تحسین مهندسان و طراحانی که چنین دستاوردی را در آن دوره ایجاد کردند، دوچندان میکند.